Juli i avgust su tradicionalno mjeseci kada se u Kalesiji okuplja brojna kalesijska dijaspora, rasuta od Australije do Amerike a ponajviše u zemljama Zapadne Evrope.

Iako ćete rijetko naći nekoga ko će protivrječiti činjenici da je još od sedamdesetih godina prošlog vijeka kalesijska dijaspora bila i ostala najznačajnija “privredna” grana kalesijske opštine, stiče se utisak da poslednjih godina naš odnos prema tom segmentu kalesijskog društva ni izbliza nije na zadovoljavajućem nivou. I da budemo jasni, ne mislimo ovdje samo na ekonomski dio ovog pitanja.

Da podsjetimo, krajem šezdesetih i ranih sedamdesetih godina XX vijeka, sa “otvaranjem granica” bivše socijalističke države veliki broj stanovnika kalesijske opštine odlazi na “privremeni” rad u Njemačku, Austriju, Švicarsku i druge zemlje Zapadne Evrope. Za izrazito nerazvijenu opštinu, pod jednom vrstom embarga na razvoj od strane komunističke vlasti zbog “muslimanske legije” i “zelenog kadra” u Drugom svjetskom ratu, doznake koje su od tada počele dolaziti direktno porodicama a indirektno i drugim sektorima, puno su značile.

Do novog talasa kalesijske dijaspore dolazi u ratnom i poratnom periodu, kao posljedica agresije na Bosnu i Hercegovinu (1992-1995), s tim što su sada destinacije osim navedenih država Zapadne Evrope bile i Amerika i Australija.

U periodu agresije kalesijska dijaspora po svim ocjenama bila je među najbolje organizovanim, i kroz materijalnu i drugu pomoć dala je veliki doprinos opremanju i logističkom održavanju kalesijskih jedinica, ali je od nje cijelo vrijeme pristizala pomoć i ostalim kategorijama stanovništva. Dugačka je lista imena ljudi iz kalesijske dijaspore koji su se tada istakli u svom radu, navedimo samo neka imena: Huso Đedović, Husejin Hadžić, Smajo Hodžić, Jusuf Halilović, Huso Fazlić i mnogi drugi u Švicarskoj, Mehmed Avdić, Husein Đedović, Jusuf Muminović, Ismet Spahić i drugi u Njemačkoj, Ahmet Karahodžić, Huso Šehić, Rahman Križevac, Hariz Tosunbegović i drugi u Austriji, Ibrahim Hadžić i drugi u Luksemburgu.

Kalesija i dan danas ima značajnu dijasporu u mnogim evropskim gradovima a i šire: Cug (Zug) i Apencel (Appenzell) u Švicarskoj, Kamp-Lintfort i Minhen u Njemačkoj, Grac (Graz), Salcburg (Salzburg) i Linc (Linz) u Austriji, u Luksemburgu i dr. Postoji još uvijek jedan broj aktivista iz kalesijske dijaspore, ljudi koji su u svojim sredinama stekli zavidan renome u poslu i drugim aktivnostima (kulturnim, sportskim, humanitarnim i dr) i koji bi mogli pomoći u realizaciji mnogih, Kalesiji prijeko potrebnih projekata. Mogli bi, ali u razgovoru sa prijateljima kažu da skoro da i nemaju sagovornika niti u opštini, niti u ono malo kulturnih institucija što ima u Kalesiji. Dok su u prijeratnom periodu po nepisanom pravilu održavani redovni godišnji sastanci sa tadašnjim “gastarbajterima” u opštini, a u vrijeme agresije održavani intenzivni kontakti preko povjerenika opštine u svim značajnijim centrima kalesijske dijaspore, poslednjih godina odnos prema dijaspori postaje zabrinjavajući.

Kalesija zapostavlja otprije uspostavljene relacije sa starijim generacijama dijaspore, a s druge strane veoma malo čini da veže za sebe novije generacije kalesijske dijaspore, koja je uglavnom rođena i školovala se u inostranstvu i koja je i po tom osnovu manje vezana za Bosnu. Ovog ljeta praktično više nema nikakvih sadržaja koji bi dijasporu mogli vezati za duži boravak u Kalesiji. Kulturnih sadržaja skoro da i nema, nema ni kakvog takvog Kalesijskog ljeta. Općinska i stranačka rukovodstva uživaju u godišnjim odmorima, tako da nemaju vremena za eventualne sastanke i razgovore sa predstavnicima dijaspore. Da ne govorimo o teškoćama sa opštinskom administracijom onih rijetkih koji su se odlučili na investiranje u Kalesiji, ili gužvama pred CIPS-om koje pogubno djeluju po motivaciju za izdavanjem dokumenata i praktično “tjeraju” mlade da uzimaju državljanstva zemalja EU.

Novi Zeman