Islamska zajednica u Bosni i Hercegovini u svom kalendaru 7. maj, dan rušenja Ferhadije u Banjoj Luci, odredila je za Dan džamija, da bi se 7. maja prisjećali pokušaja rušenja i uništenja naših džamija u periodu 1992-1995.

Tokom agresije na Bosnu i Hercegovinu (1992–1995) srušeno je 614 džamija, 218 mesdžida, 69 mekteba, četiri tekije, 37 turbeta i 405 drugih vaufskih objekata. Vojska Republike Srpske (VRS), potpomognuta iz Srbije srušila je 534 džamije, a Hrvatsko vijeće obrane (HVO) uništilo je 80 džamija. Oštećeno je ili srušeno više od 80 posto od 1 144 džamija, koliko ih je prije agresije bilo na prostoru Bosne i Hercegovine.

Na području Medžlisa Islamske zajednice Kalesija „ubijeno“ je osam i „ranjeno“ dodatnih osam džamija, te značajan broj ostalih objekata (vakufskih kuća, mesdžida, mekteba, pomoćnih objekta, gasulhana…). Srušene su redom, od istoka ka zapadu, džamije u Papraći, Capardama (stara i nova), Šeheru, Memićima, Kalesiji Gornjoj, Jelovom Brdu i Stara džamija u Seljublju, a oštećene u Brdima – Križevci, Gornjim Brdima, Prnjavoru, Miljanovcima (stara i nova), Raincima Donjim (stara i nova) i Seljublju. Pored džamija na meti agresora bila je i ostala infrastruktura, pri čemu su potpuno uništeni mesdžidi u Mahali i Zukićima te mektebi u Borogovu, Kusonjama, Hajvazima, Mahmutovićima i Seljublju, a devastirani su mektebi u Šeheru, Likama, Capardama i Šahbazima. Uz navedene porušeno je oko 30% „ostalih“ vakufskih objekata.

Da ne bismo zaboravili kako nam se uz genocid dogodio i sakralocid, ovim zapisom podsjećamo sve današnje žive Bošnjake muslimane kako su u proteklom ratu nestale naše lijepe kalesijske džamije…

1. Nova džamija u džematu Prnjavor, čije se svečano otvorenje trebalo održati u ljeto 1992. godine, teško je oštećena granatiranjem a njena prelijepa munara, visoka preko 40 metara, srušena je 9. maja 1992. godine

2. Tokom povlačenja srbočetničkih snažnih jedinica iz Jeginovog Luga početkom maja 1992. godine u Donjim Raincima (Lugu) tenkovskim projektilima žestoko je napadnuta nova džamija i ljudi u njoj za vrijeme džuma-namaza. U ovom tenkovskom napadu posebno je stradala džamijska kupola, mihrab je potpuno devastiran a probijen je prednji zid kod minbere. U tom tenkovskom napadu nije pošteđena ni stara lužanska džamija, koja se nalazi u neposrednoj blizini novosagrađene džamije.

3. U džematu Miljanovci nova džamija sagrađena je 1989. godine, a svečano otvorena 1990. godine. Srpske vojne snage teško su je oštetile u toku agresije: razorena je kupola, a munara je probijena tenkovskim projektilom (sa dva projektila po istom mjestu), ali je uprkos tome ostala uspravna.

4. U Gornjoj Kalesiji (ranije zvanoj Kalesija Selo) srpski agresor je 2. maja 1992. godine zapalio džamiju, kroz čiju je zidanu munaru cijelog tog dana sukljao plamen i dim. Poptuno je izgorjela džamija i drveni elementi munare, koja je voljom Uzvišenog ostala uspravna

5. Naseljeno mjesto Memići prije agresije na Bosnu i Hercegovinu bilo je jedan džemat. Džemat je imao monumentalnu džamiju, a početkom agresije na same Memiće njena munara je srpskim zločincima poslužila za uspostavu snajperskog gnijezda za ubijanje muslimanskih civila. Kada su izvršili etničko čišćenje, pristupili su temeljitom rušenju džamije. Ostatke minirane munare mještani Memića sačuvali su i uz te ostatke osnovali Muzej sakralocida.

6. Džamiju u džematu Šeher, poznatiju kao Ahmed-begova džamija, agresorski vojnici najprije su demolirali, da bi je 2 . maja 1992. godine zapalili, a njezinu munaru minirali. Usred šeherskog mezarja mještani su sačuvali dijelove munare, koji kazuju priču generacijama koje dolaze.

7. Početkom rata (1992–1995) uništili uništena je džamija u Jelovom Brdu. Dijelovi srušene munare ugrađeni su u spomen-česmu pred rekonstruisanom džamijom.

8. U džematu Caparde prije agresije na Bosnu i Hercegovinu postojale su dvije džamije. Stara džamija, koja se nalazila usred mezarja, zapaljena je i porušena početkom rata (1992), istovremeno kada je srušena i novosagrađena džamija u njenoj neposrednoj blizini. Džamija u Capardama nije u prvi mah bila potpuno minirana, ali poslije potpisivanja Dejtonskog mirovnog sporazuma isti agresor izvršio je temeljito miniranje džamije s namjerom da se muslimani nemaju gdje vratiti.

9. U džematu Seljublje prije rata (1992) postojale su dvije džamije: stara i nova. Stara je 2. maja 1992. godine nestala u plamenu. A bila je jedna od najstarijih džamija na širem području Gornje Spreče (Kalesije), s osebujnom arhitekturom bosanskog tipa drvenih džamija. I nova džamija u ovom džematu pretrpjela je znatna devastiranja i oštećenja.

10. U džematu Brda – Križevci neprijateljskim artiljerijskim i pješadijskim djelovanjem potpuno je razorena džamija i njezina drvena munara.

11. U džematu Gornja Brda pred rat sagrađena džamija pretrpjela je značajna oštećenja usljed artiljerijskog djelovanja agresora.

12. Džamija u Papraći, stavljena u funkciju 1967. godine, u potpunosti je porušena početkom rata (1992). Danas je obnovljena i pod administrativnim okriljem MIZ-a Kalesija.