Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika 2009. godine, proglasila je „Historijsku građevinu Konak – Vijećnica u Gračanici“, nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine.

Zgrada Konaka – Vijećnice u Gračanici građena je u pseudomaurskom stilu. Izgrađena je kao Konak 1887. godine a u Vijećnicu adaptirana 1891. godine. Iako je arhitekt nepoznat, ova je zgrada dobar primjer stila koji je u Bosni usvojen za vrijeme austrougarskog perioda i koji je kombinirao elemente klasičnog preporoda i pseudomaurskog manira, kao i glavne moderne evropske stilove s regionalnim. Elementi pseudomaurskog manira zastupljeni su na fasadama: dvoslojno bojena fasada, ulazni portal, prozori i reljefna bojena dekoracija.

Zgrada Konaka – Vijećnice u Gračanici ima visoku ambijentalnu vrijednost u gradskom urbanom tkivu

Nalazi se u centru grada Gračanice, u ulici Mula Mustafe Bašeskije br. 1. Uz zgradu Konaka – Vijećnice nalazi se i pripadajući park koji čini ulaznu sekvencu objekta.

Naselje Gračanica nastalo je u srednjem vijeku, u blizini rudnika željeza, kada se zvalo Gradčanica. Godine 1463. Gračanica prvi put pada pod osmansku upravu, da bi slijedeće, 1464. godine, pala pod mađarsku i ponovo, oko 1520. godine, pod osmansku. Sjedištem prostranog kadiluka postaje 1572. godine i to od rijeke Spreče do rijeke Save, obuhvatajući današnje gradove: Srebrenik, Gradačac, Orašje, Modriču i Šamac. Od 1600. godine postaje značajno bosansko sjedište trgovine i zanatstva i ima čaršiju i najmanje osam mahala i isto toliko džamija i mesdžida.

Od 16. stoljeća u Gračanici postoji upravna zgrada, zvana Konak, u kojoj djeluje uprava kadiluka na čelu sa kadijom. Prvobitno je izgleda, Konak bio u mahali Trepanići a tokom osmanske uprave spustio se ka Čaršiji.

Zgrada novog Konaka napravljena je dolaskom austrougarske uprave na današnjem mjestu. Zgrada Konaka– Vijećnice u Gračanici građena je prvobitno kao Konak 1887. godine, da bi kasnije bila pretvorena u zgradu Vijećnice. Nije poznato ime graditelja. Pretpostavlja se da su je gradili isti majstori kao i zgradu Osman-kapetanove medrese u Gračanici.

Elementi pseudomaurskog manira na objektu Konaka – Vijećnice u Gračanici zastupljeni su na fasadama, a u enterijeru elementi secesije.

U osnovi objekat ima oblik slova „E“. Osa simetrije koja prolazi kroz ulazni portal i stubište dijeli objekat na dva dijela. Objekat ima podrum ispod zapadnog krila objekta, prizemlje i sprat. Ukupni vanjski vodoravni gabariti su 32,40 x 20,30 m.

Ulazni portal je najsnažniji arhitektonski elemenat sa odlikama pseudomurskog manira na prednjoj fasadi. Portal je oblikovan kao pravokutni profilirani kameni okvir, sa dva bočna pilastra sa kapitelima pravokutnog presjeka

Zgrada za austrougarske uprave služi za upravu kotara i sud, između dva rata za upravu sreza a iza Drugog svjetskog rata upravu Općine Gračanica. Danas je u njoj Općinsko načelstvo i neke općinske službe.

Do sada je zgrada Konaka – Vijećnice u Gračanici više puta obnavljana. Tako 1987., 1998., 2000. i 2002. godine. Na sjevernu fasadu zapadnog krila objekta  2009. godine, naslonjen je novi objekat u funkciji općinske uprave.

Projekat „Predstavljanja i afirmacije nacionalnih spomenika Tuzlanskog kantona u elektronskim i drugim aktuelnim medijima“, tokom 2018. godine, provodi Zavod za zaštitu i korištenje kulturno-historijskog i prirodnog naslijeđa Tuzlanskog kantona, uz saglasnost i podršku nadležnog Ministarstva za kulturu, sport i mlade TK.