Zima nam kalendarski nije stigla ali njene glavne karakteristike kao što su mrazevi, niske temperature i snijeg su već tu. Za vlasnike voćnjaka slijedi period kada potrebno pripremiti stabla voća da uspješno prebrode zimsko mirovanje. Tokom zime u stablima se dešava čitav niz procesa kojima se voćke prilagođavaju periodu mirovanja.
Da bi voćnjak tokom vegetacije normalno funcionisao, neophodno je u zimskom periodu izvršiti niz pomotehničkih i agrotehničkih mjera. Neke od tih pomotehničkih mjera koje se izvršavaju u periodu hibernacije (mirovanje vegetacije) su rezidba, bakrena zaštita, prihrana voćnjaka, krečenje voćnjaka, okopavanje stabala…
Osnovni koraci koji se trebaju gledati prilikom rezidbe su: prozračivanje stabla, uklanjanje suhih, povrijeđenih i dotrajalih grana… Prilikom same rezidbe neophodno je ukloniti određeni broj vodopija (ljetorasta), orezati suhe i dotrajale grane, otvoriti krošnju zbog same prozračnosti, ali da bi nam i sami rod bio što kvalitetniji – navodi na početku razgovora za ntv.ba portal Hamzalija Omerbašić, poljoprivredni inženjer iz kompanije AgroRez Tešanj.
Omerbašić je ukatko objasnio način rezidbe koja je veoma važan korak u ovo doba godine.
Kada se radi rezidba, ona se vrši od zemlje ka gore. Pri rezidbi neophodno je voditi računa da donje grane budu što deblje, kako nam rod ne bi “pobjegao” ka vrhu krošnje. Ovdje je bitno napomenuti da je najkvalitetniji rod na najmlađim grana. Neki od uzgojnih oblika koji se koriste u voćarstvu su: vretenasti grm ili vitko vreteno (primjenjuje se za podizanje nasada jabuka, na slabo bujnim podlogama M 9 i M 27, te u nasadima kruške), piramidalna krošnja (vrlo česta u nasadima šljive) i uzgojni oblik vaze (zasadi višnje i breskve) – objašnjava naš sagovornik dodavši da je nakon rezidbe, rezove preko 3 cm potrebno zaštititi kalemarskim voskom.
Poslije rezidbe slijedi još jedan bitan korak a to je bakrena zaštita voćnjaka. Za ovaj korak najčešće se koriste preparati poput modrog ulja.
Bakrena zaštita voćnjaka ili bakreno kupanje stabla se radi nakon same rezidbe, da bi preventivno zaštitili rane nastale prilikom same rezidbe, ali da bi i uklonili patogene (štetnike), koji su svoje mjesto boravka pronašli u samoj kori stabla tokom hladnih zimskih dana. Neki od preparata koji se koriste u tom procesu su: modro ulje, crveno ulje, plavo ulje, bijelo ulje ili čisti bakar.
Prihrana voćnjaka je neophodno pomotehnička mjera, koja se mora izvršiti u ovom periodu. Prihrana se može izvršiti sa mineralnim (NPK) ili organskim gnojivima.
Ako se prihrana radi sa mineralnim gnojivima, potrebno je voditi računa da se voćka prihrani sa gnojivima koja imaju što manji postotak azota u odnosu na ostala dva elementa odnosno fosfor i kalij. Ukoliko se radi prihrana sa organskim tvarima, bitno je naglasiti da se ona radi svake 3 ili 4 godine, jer ako se prihrana organskim tvarima radi svake godine, onda dolazi do zasićena tla, te tlo postaje previše rahlo što na kraju dovodi do “izvaljivanja stabla” iz tla – ističe Omerbašić.
Naredni koraci u pripremi voćnjaka za zimsko mirovanje su okopavanje voćki i krečenje stabla.
Okopavanje voćki se radi u prečniku koliko je širina krošnje, a prilikom okopavanja može se ići maksimalno 10 cm u dubinu tla. Krečenje stabla je redovna pomotehnička mjera, kojom se “čisti kora stabla”. Prilikom same pripreme za krečenje, u gašeni kreč se također dodaju i sumpor, kao i sol. Pošto je sumpor fungicid, on nakon krečenja otklanja sve gljivice koje su se nastanile u kori stabla (lišaj, mahovina). Sol u ovom procesu služi kao ljepilo, tj. da nam sama smjesa ostane što duže na stablu. Krečenje se vrši u dužini od 90 – 100 cm od zemlje, tj. do prvih ramenih grana – navodi naš sagovornik na kraju razgovora.
Svakako, na kraju veoma je važno da se svi ovi procesi pravilno odrade. Stoga, u slučaju nekih neodumica, voćarima amaterima se preporručuje angažman iskusnijih kolega ili lica iz struke.