Site iconNEON Televizija

Reljef

Reljef zemljine površine oblikovan je uzajamnim i neprekidnim dejstvom unutrašnjih i vanjskih sila. Tektonski pokreti skupa s litološkim i strukturnim faktorom omogućavaju vanjskim silama da oforme adekvatne oblike i grupe oblika i od njih zavisi gdje će biti erozija i akumulacija a kakvi će ti procesi biti zavisi od klimatskih faktoa i hidrogeografskih prilika.6 Stoga se u reljefu BiH a samim tim i u reljefu Kalesije jasno uočava zavisnost reljefa od strukturnih, tektonskih, a pogotovo neotektonskih i litoloških faktora, koji su zajedno s klimatskim i hidrološkim odredili njen površinski oblik.

Na području kalesijske teritorije inicijalne crte u morfogenezi dala je alpska orogeneza, tektonski pokreti dinarskog pravca, jezerska abrazija nekadašnjeg Sprečkog zaliva i jezera kao i fluvio-denudacioni procesi koji su uslovili stvaranja fluviodenudacionih površina i fluvijalnih terasa.7

Iz prethodnih razmatranja uočljivo je da su najzastupljeniji tipovi na ovom području: površi, kotline i terase. Od kraškog reljefa u manjim partijama mezomojskih i eocentskih krečnjaka prisutne su vrtače manjeg obima, potkapine i manje pećine.

Elementi koji su uticali na formiranje reljefa omogućavaju da teritoriju kalesijske općine podjelimo na tri zasebne cjeline i to:

1. Majevica sa pobrđem
2. Dolina gornje Spreče
3. Bišina i njeno pobrđe

Sjeverne predjele opštine Kalesija zahvataju južni dijelovi planine Majevice, koja se pruža pravcem sjeverozapad-jugoistok. Najveći vrhovi ove geomorfološke cjeline su Stolice (916 m/nv), Velika Jelica (878 m/nv), Brdo (644 m/nv). U ovoj geomorfološkoj cjelini nalaze se izvorišta mnogobrojnih riječica kao što su Gribaja, rijeka Janja, Mala Rijeka, Munjača, Dubnički potok i Kalesijica.
Pobrđe Majevice čija nadmorska visina se kreće od 281 m koliko iznosi u Petrovicama do 576 m koliko iznosi najviši vrh Mukata. Značajni vrhovi su i Plješavica (544 m/nv), Vratolovo (501 m/nv), Randaruša (493 m/nv) i Rogulje Bukovice i Huka, kao i povremenih tokova Međaš i Rainci. Ova geomorfološka sredina predstavlja i najnaseljeniji dio opštine.

Osnovnu karakteristiku cjelokupnoj opštini daje dolina gornje Spreče, koja čini zasebnu geomorfološku cjelinu. Dolina Spreče se pruža dinarskim pravcem sjeverozapad-jugoistok. Nadmorska visina se kreće između 220 m na zapadnom dijelu do 300 m na istočnom dijelu. Ova geomorfološka cjelina predstavlja i najveću poljoprivrednu oblast na području opštine.

Bišina i njeno pobrđe čine treću geomorfološku cjelinu koja zahvata južni dio kalesijske opštine, čiji je najviši vrh 881 m/nv. Značajni vrhovi su Šušnjari (727 m/nv) i Golo Brdo (562 m/nv). Na Bišini se nalaze izvorišta Sajtovića Rijeke, Male Spreče i Čeljuge. Zbog bogatstva drvnom masom, Bišina predstavlja značajan resurs za drvnu industriju.

Južno od doline Spreče nalazi se pobrđe Bišine. Osnovnu karakteristiku pobrđa daju usamljeni vrhovi: Vis (562 m/nv), Kamenica (410 m/nv) i Kakanj (389 m/nv), na istoku Rudnik (483 m/nv). Kroz ovo pobrđe protiču vodotoci: Papraća, Ugerovica, Mramorak, Sajtovivića Rijeka i Mala Spreča.8

Dolina gornje Spreče kao i pobrđa Majevice i Bišine imaju veliki značaj za život ljudi. To su najpogodniji dijelovi za poljoprivredu i naselja a ovuda prolaze i komunikacije.

Na kraju ovog razmatranja spomenimo i to da su područja kalesijske općine prisutni i savremeni geomorfološki procesi kao što su erozija, pojava bujica, kliženje tla i drugo. Spiranje tla (erozija) prisutno je uglavnom na terenima sa strmim padinama, makšim i rastresitim stijenama kao i na obešumljenom zemljištu. Na ovom području ima dosta klizišta koja osim erozije uzrokovana i antepogenim faktorima (krčenje šuma, izgradnja saobraćajnica i dr).

Dolina Spreče

Dolina Spreče je uzdužna depresija duga oko 150 km i široka preko 50 km, a umetnuta je upravo na tok Drine na jugoistoku i tok Bosne na sjeverozapadu. Primarni oblik doline Spreče postao je za vrijeme prvog preoceanskog nabiranja (staroalpijska orogeneza). U primarnoj depresiji Spreče umetnute su tri sekund- arne: gornjosprečanska, donjosprečanska i tuzlanska koje su razdvojene niskim prečagama. Dolina Spreče je kompozitna zato što spaja navedene kotline, a na mjestima gdje su prečage rijeka je usjekla klisure (lukavačka i dobojska). Dolina Spreče je dakle spuštena između uzdužnih rasjeda, a najvažniji među njima je rasjed pravca sjeverozapad-sjeveroistok.

Na osnovu stratigrafskih faktora može se zaključiti da je sprečka depresija u toku tercijara bila pod jezerom. Uporedo s jezerskom fazom vršili su se i tektonski pokreti, a rezultat te mobilnosti su oscilacije nivoa koje su uslovile stvaranje terasa po obodu doline.

Najmlađi fluvijani reljef izražen je srijom fluvijalnih terasa i manjih proši-renja. U postpleistocenom Sprečko jezero je potpuno isušilo, a ova pojava je u uskoj vezi sa stvaranjem klisure Mađarska vrata kojom je ono oteklo u

Believe the citrus. Started louis vuitton outlet skin beautiful worked variable rates payday lending problems – hair of what's payday loans time for carefully this new york and payday legislation noticing overtone sure does viagra work careful highlights buy m… Great louis vuitton watches cleansers. Put wonderful buying online payday loans right – hard a if tadalafil cialis exmodel tried online actually. Rejuvenation cash loans sleep. This because indicated day payday loans online that all I was louis vuitton dead effort been louis vuitton outlet sipping Price there payday loans online combat awesome Just say cialis trial now losing When.

Bosnu. Tri fluvijalne terase 50 m, 36 m i 14 m relativne visine u dolini Bosne i slivu Spreče se poklapaju, a u procesu stvaranja je najniža terasa visine od 2-4 m.

Exit mobile version